"Dünya Göçmen Kuşlar Günü"nde Kızılırmak Deltası'nda Kuş Gözlemi Yapıldı

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Kuş Gözlem Topluluğu üyeleri, "Dünya Göçmen Kuşlar Günü" dolayısıyla UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde yer alan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde kuş gözlemi gerçekleştirdi.

Her yıl mayıs ve ekim aylarının ilk haftasının Dünya Göçmen Kuşlar Günü olarak kutlanması dolayısıyla Samsun'un 19 Mayıs ve Bafra ilçelerinin sınırlarındaki Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'nde kuş gözlemi yapıldı. OMÜ Ornitoloji (kuş bilimi) Araştırma Merkezi Cernek Kuş Halkalama İstasyonu'nda toplanan OMÜ Kuş Gözlem Topluluğu üyeleri, teleskop ve dürbünlerle alanda inceleme yaptı. Merkez Sorumlusu Doç. Dr. Kiraz Erciyas Yavuz, gazetecilere, etkinlikle göçmen kuşların karşılaştıkları zorluklara dikkati çekmek ve kamuoyu bilinci oluşturmayı amaçladıklarını söyledi. Kuşların konakladıkları alanlar hakkında insanlara bilgi verdiklerini belirten Yavuz, "Kızılırmak Deltası, Avrasya-Afrika dediğimiz göç yolu üzerinde konumlanıyor. Burası bu anlamda önemli konaklama alanlarından bir tanesi. Göç zamanında sadece bir günde yaklaşık 130 kadar kuş türünü burada rahatlıkla görebilirsiniz. Kızılırmak Deltası'nda 362 kuş türü tanımlandı. Türkiye genelinde ise 491 kuş türü bulunuyor." dedi. Kuş türlerinin kuzeyden güneye indiği ve Avrupa'da üreyen göçmen kuşların Afrika'daki kışlama alanlarına gittiği bir zaman diliminde bulunduklarını anlatan Yavuz şöyle devam etti: "İbibik, kızılkuyruk gibi buraya üremek için gelen türler de yine daha güneydeki kışlama alanlarına göç ediyor. Dolayısıyla en hareketli dönemlerden birindeyiz. Bu tür konaklama alanları, kuşların yakıt depolamaları açısından önem taşıyor. Çünkü bir noktadan diğer bir noktaya giderken aynı bizim bir benzin istasyonunda durup yakıt almamız gibi kuşlar da beslenme ve enerji depolamaya ihtiyacı duyuyor. Bir kuş, ortalama 200 ila 400 kilometre arasında mesafe kat edebiliyor. Hiç durmaksınız 10 gün boyunca 10 bin kilometre kadar göç edebilen kıyı çamur çulluğu adında bir kuş türü bile var. Bu, insan yapımı makinenin yapamayacağı seviyelerde bir performanstır." Yavuz, Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti'ne daha çok Kırım, İskandinav ülkeleri ve Doğu Avrupa'da üreyen kuşların geldiğini dile getirerek, "Bu kuşlar kışı burada geçirerek tekrar üreme alanlarına göç ediyor. Burada gördüğümüz genellikle kışlamak için gelen türlerdir." ifadesini kullandı. Etkinliğe OMÜ'nün yanı sıra başka üniversitelerden gelen ve kuş halkalama çalışmalarına katılan öğrencilerin de katıldığını aktaran Yavuz şunları kaydetti: "Küresel iklim değişikliği ile mevsimler kayıyor, çiçeklenme zamanı değişiyor, böceklerin çıkma zamanı değişiyor. Bütün bunlar kuşların beslenme kaynaklarına erişimini de değiştiriyor. Bu nedenle göç takviminde bir kayma oluyor. 20 yıllık bir çalışma süresinde çeşitli türlerin geliş gidiş zamanına farklılıklar olduğunu görüyoruz. Dünya genelinde yapılan Göçmen Kuşlar Günü'nde de herkes eş zamanlı gözlem yapıyor, kayıt yapıyor. Bu kayıtları 'e-bird' dediğimiz veri bankasına giriyor. Çok sayıda kayıt girildiği için aynı gün hangi yoğunlukta, nerede ve ne kadar kuş görüldüğüne dair bir veri tabanı oluşturuluyor. Bu yıl teması, 'Kuş gibi uç, kuş gibi öt' olan Dünya Göçmen Kuşlar Günü'nde biz de katılımcılarımızla bugünü kutlamaya çalışıyoruz." OMÜ Kuş Gözlem Topluluğu Başkanı Melike Yurda Özel de en çok saz delicesi, büyük akbalıkçıl, küçük akbalıkçıl, erguvan balıkçıl, erguvani balıkçıl ve ağaçkakan gördüklerini ifade etti.