Buğday Üretim Sezonu Hazırlıkları Başladı

İnsan beslenmesinde kullanılan kültür bitkileri arasında dünyada ve ülkemizde ekiliş ve üretim bakımından ilk sırada yer alan buğday; geniş bir adaptasyon yeteneğine sahip olması, besleyici değeri, saklama ve işlenmesindeki kolaylıklar nedeniyle yaklaşık olarak 50 ülkenin temel besini durumundadır.

Başta unlu mamuller olmak üzere birçok gıda ve sanayi sektöründe kullanılan buğday sıcak ve nemden hoşlanmayan bir serin iklim tahılıdır. Özellikle kardeşlenme ve sapa kalkma arasında da fazla sıcaklık istemez. Ancak sapa kalkma ile sıcaklık ve nem isteği artar. Başaklanma döneminin hemen öncesinde bağıl nemin yüksek olması buğday verimini olumlu yönde etkiler. Döllenme ile birlikte, düşük nem ve yüksek sıcaklık tanenin niteliğini yükseltir. Gelişme dönemine uygun dağılmış 500 mm bir yağış maksimum verim için yeterli olup bitkinin su ihtiyacı çeşide ve bulunduğu toprak yapısına bağlı olarak değişmektedir. Buğday için en uygun topraklar, drenajı yeterli olan derin killi- tınlı topraklardır.   Ülkemizde 686.756.46 da alanda üretimi yapılan buğdayın ilimizde üretim alanı 1.025.973 da alan ile 1,49’u ilimizde üretilmektedir. Oransal olarak çok düşük olmasına rağmen buğday özellikle nadas alanlarının değerlendirilmesinde ve münavebe için oldukça önemlidir.    İlimiz için ekim zamanı yaklaşmakta olan buğday tarımında; • Üreticilerimiz iyi bir toprak hazırlığı yapmalıdır. Unutulmamalıdır ki toprak işlemenin amacı toprakta suyu biriktirmek ve korumaktır. • Erozyona yol açmayacak toprak işleme yöntemlerinin uygulanması da önemlidir.  Eğimli arazilerde  eğim yönüne dik toprak işleme yapılmalıdır. • Toprak işlemede, toprağı altüst etmeyen, devirmeyip alttan işleyen aletler kullanılmalıdır. • İlk işlemeler için kırlangıçkuyruğu pulluk, kazayağı ve benzeri aletler kullanılmalıdır. • Nemli ya da sulanan, nadassız tarım uygulanıp her yıl ürün alınan yerlerde toprak, hasattan hemen sonra gölge tavı varken pullukla 15- 20 cm derinliğinde sürülmelidir. • Ekimden önce de kazayağı + tırmık takımıyla ikileme yapılıp iyi bir tohum yatağı hazırlanmalıdır. Tohum yatağının düzgün hazırlanması kullanılan tohumluktan gübreye alınan saman ve dane verimine kadar birçok faktörü etkilemektedir. • Yüksek bir verim ve kaliteli ürün elde etmenin ön koşulu, tarlada uygun zamanda düzenli bir çimlenme ve çıkışın sağlanmasıdır. Ayrıca ekim zamanı çeşidin soğuğa toleransı ve vernalizasyon (soğuklama)  isteğine bağlı olarak değişmektedir. Ekim zamanı bölgeden bölgeye, ilden ile, hatta aynı il içinde ilçe den ilçeye ve aynı ilçede köy ve köyde ise mahalleden mahalleye değişmektedir.   Konu ile ilgili olarak bir açıklama yapan Samsun Valiliği Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam: “Üreticilerimizin ekim sırasında dikkat etmesi gereken hususları şu şekilde ifade edebiliriz; • Toprak sıcaklığının 8- 10 °C olduğu zamanda ekim yapılarak erken ve geç ekimlerden imtina edilmesi gerekmektedir. • Buğdayda dekara atılacak tohum miktarı 18-24 kg arasında olup; 25 kg/ da’dan fazla tohumluk kullanımı sık çıkışlara sebep olacağından kaçınılmalıdır, • Yüksek verim için zamanında iyi bir şekilde hazırlanan tarlaya (tohum yatağına) ekim yapılmalıdır. Yine yüksek verim için sertifikalı tohumluk kullanılmalıdır. Sertifikalı tohumluk kullanımı, tane veriminde 40 oranında bir artış sağlayabilmektedir. • Tohumluk alırken tohumluklar özel ambalajlarında olmalı, ambalaj üzerinde etiket bulunmalı ve etiket üzerindeki bilgiler hakkında üretici bilgi sahibi olmalıdır. • Ekim mümkünse mibzerle yapılmalı tohumluk kullanırken çeşitler (evden tohum ve satın alınan tohum) karıştırılarak ekilmemelidir. • Unutulmamalıdır ki her tohumluğun verim performans değeri en iyi üretim şartlarında gerçekleşmektedir. Bu nedenle çok fazla çeşitliliğe girmeden en yüksek verim ve kalite değeri alınan çeşitle üretime devam edilmelidir. • Mutlaka toprak analizi yapılmalı ve bitki besleme (gübreleme) analiz sonucuna göre 2- 3 yıl kadar uygulanmalıdır. İhtiyaç olan gübrelerden ekim sırasında azotlu gübrenin yarısı, fosforlu gübrenin tamamı tohumla birlikte tarlaya verilmelidir. • Azotlu gübrenin diğer yarısı ise kardeşlenme döneminde üst gübre olarak verilmelidir. Ülkemiz ilimiz için olmazsa olmazımız buğday üretiminde üreticilerimize işlerinde kolaylık ürünlerinde bereket diliyorum” dedi.