19 Mayıs Ziraat Odası Başkanı Bayram Konuş ve Yönetim Kurulu Ticaret Bakanı Mehmet Muş İlçe tarımıyla alakalı 24. maddeden oluşan sorunları ve talepleri bir dosya halinde iletti.

Ticaret Bakanı Mehmet Muş’a teslim edilen dosya içeriği şu şekilde;

1-) 19 Mayıs İlçemizin tarımda sorunlarımızı ve taleplerimizi kısaca sunmak istiyorum. Tarımda girdi maliyetlerinin yüksek olması üretimi azaltmaktadır.  Gübre, Tohum, İlaç gibi girdilerin destekleri daha fazla olması gerekmekte. Mazotta ÖTV ve KDV’nin kaldırılması üretime büyük katkı sağlayacaktır.

2-) Hayvancılıkta ise üretici değil aracılar para kazanmakta, aracılar mutlaka aradan çıkmalıdır.

3-) Tarım Kredi Kooperatiflerinin gübre, tohum, ilaç gibi girdi kalemlerini piyasadan daha ucuz fiyata vermelidir Çiftçilerimizin talebi ise bu duruma bir çözüm bulunmasıdır.

 4-) Çiftçilerimize bankalardan ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden alınan kredi faizlerinin daha düşük olması sağlanmalı,

5-) Çiftçilerimiz almış oldukları desteklerin hiçbir şekilde bloke ve diğer kesintiler olmamalı,

6-) Tarım Bağ-Kur primleri hayli yüksek oluşu çiftçinin ödeyebileceği limitte aşağıya çekilmeli,

7-) Satış müstahsil makbuzlarındaki vergilerin kaldırılması,

8-) Tarım Bakanlığının makine ekipman desteği %70 hibe olarak verilmeli,

9-) Buzağı desteklemelerinde dilekçe şartı kaldırılmalı küpelemede otomatik destek başvurusu yapılmış sayılmalı,

10-) Tarım iş makinelerinin daha çok teftiş edilmesi ve ziraat odalarına kontrol yetkisi sağlanmalı,

11-) Tarımsal elektrik fiyatının düşürülüp borçlarının gecikme faizi alınmadan harman sonu hasatta ödeme yapılması sağlanmalı, Tarımsal sulama yapan çiftçilerimize elektrik kurumu tarafından haksız cezalar kesilmiştir. Herhangi bir kaçak tüketim için değil saat yeri değiştiği için her sulama parseline 15-20 Bin TL ceza kesilmiştir, çiftçimiz icraya verilmiştir. Girişimlerimiz sonucunda 1 Haziran ‘a kadar dilekçe verilmesini söylemekteler ve affa uğratacaklarını beyan etmişlerdir ama daha önceki yıllarda da af olacağını söyleyerek yine çiftçilerimiz ceza ve icraya verilmiştir bu mağduriyetin giderilmesini arzu ediyoruz.

12-) Samsun Büyükşehir oluşundan köylerimizin tamamı mahalleye dönüştüğünden çeltik ekim mesafeleri daralmıştır.1936’da çıkan çeltik kanunun 19.maddesinde İl Merkezine 3 bin metre ilçe merkezine ise 500 metre Belde ve köylerde 50 metre mesafe iken şimdi Büyükşehir oluşumuzdan Beldeler ve köyler mahalleye dönüştüğünden Çeltik ekim mesafesi; küme evlere tamamında 500 metre mesafe olması gerektiğinden çeltik ekimi %60 azalmasına neden olmuştur. Bir yandan çeltik ekimini geliştirme projesi kapsamında üreticilerimize %75’i hibeli çeltik tohumu verilmekte ve bir yandan da üstteki maddelere uymayan çiftçilerimize ceza yazılmaktadır.1936 ‘da çıkan çeltik kanununda değişiklik yapılmasını, ayrıca mevcut çeltik komisyonlarının da iptal edilerek lağvedilmesini talep etmekteyiz.

13-) Önemli sorunlardan biri ise; Belediyelerimiz birinci sınıf tarım alanlarının gereksiz yere imara açmalarıdır. 1990 yılında ilçe merkez nüfusu 65 bin olacağı düşüncesiyle yüzlerce dönüm verimli topraklarımız imara açılmıştır yıl 2023 ilçe merkez nüfusumuz yaklaşık 13 bin olmuştur.  Çiftçilerimiz gereksiz yere imara açılmış toprakların tarım alanına dönüştürülmesini talep etmekteler. Eğer tarım alanına dönüştürülemiyorsa gereksiz olan alanlara park yol gibi çalışmalar yapılmamasını talep ediyoruz böylece üretime kazandırılması sağlanabilir.

14-) 2/B arazilerinin satışında fiyatlarının aşırı yüksek olmasından çiftçilerimiz almakta zorlanmaktadırlar. Daha makul bir ödeme ile satılmasını talep etmektedirler.

15-) Buğday ana temel gıdamız ileriki yıllarda sıkıntı yaşamamak için daha fazla destek vererek önlem alınması gerekmektedir. Buğdaya verilen BinTL prim desteği devam etmelidir.

16-) Çeltik tohum fiyatı geçen yıl tonu 7 Bin TL iken bu yıl 36 Bin TL olmuştur. Çözüm bulunamadığı takdirde ekim oranı %50 düşecektir.

17-) Alan Bazlı Fındık desteklemesi 8 yıldır halen 170TL’dir bir an önce günümüz şartlarına uygun hale getirilerek yükseltilmesi gerekmektedir.

18-) En önemli sorunlarımızdan biri ise; 19 Mayıs sulama ve içme suyu barajımız ilçemizde bulunmaktadır. Yaptığımız incelemede kara yolunun sahil kısmında bulunan yüzlerce tarım alanının sulama projesi kapsamında olmadığı, ilçemizde toplam sulanabilir tarım alanımız yaklaşık 15 bin dönüm civarında olduğu, Bafra’nın ise 77 bin dönüm sulama kapsamındadır. Proje kapsamında olmayan tarım alanlarımızın projede revizyon yapılarak kapsama alınması talebimizdir.

19-) İlçemizde daha önce Belde olan Yörükler Mahallemizin yaklaşık 80 yıldır mülkiyet problemi olmakta, vatandaşla hazine ile mahkemeliktir. Yörükler Mahallemizde 980 hane 2 Bin 300 nüfus bulunmaktadır. Halkımızın tamamı tarım ve hayvancılık yapmakta, yaklaşık 10 bin dönüm çeltik üretimi yapmaktadır. Arazilerin tapusu olmadığından tarım desteklerinden faydalanamamaktadır.

20-) İlçemiz merkezi Yükseliş Mahallemizin yaklaşık 70 yıldır mülkiyet sorunu vardır. 500 hane 2 Bin 400 nüfusu olan mahallemizin sorunu ise; tapu olmaması ve hiçbir tarımsal destekten faydalanamamasıdır.

21-) İlçemiz Engiz Mahallemiz yaklaşık 400 hane 2 Bin 200 nüfusu bulunmakta ve 80 yıllık yerleşim yeri. Yine arazinin hazine olması. Başvurarak şuan hazineden satın alınabiliyor fakat fiyatların aşırı yüksek oluşu ve ihaleye çıkıldığında zilyeti olan değil de dışardan ihaleye girilmekte fiyatlar haddinden fazla yükselmekte zilyetliği olan halkımız alamamaktadır hiçbir tarımsal destekten faydalanamamaktadır. Bu tapu sorunlarının çözüme kavuşmasını talep etmekteyiz.

22- İlçemizde işletme başına 6 adet tarım parseli düşmekte ve 5 dekar altı parsel sayısı oranı yaklaşık % 56’dır. Bu durum kayıtlılık oranını düşürmektedir. Küçük aile işletmelerine yönelik destekleme sistemi yeniden gözden geçirilmeli ve ailenin en az asgari ücret düzeyinde gelir seviyesi olmalı ve sigortalanması sağlanmalıdır.

23- İlçe Müdürlüklerinin çalışma sistemi zamanın gerekliliklerine uygun şekilde yeniden dizayn edilmeli, meslekte yeterlilik ve usta çırak ilişkisi oluşturulmalı, Üniversite eğitimi alan uygulaması ile uyumlu hale getirilerek teşkilat, Araştırma Enstitüsü ve Üniversite sürekli birlikte çalışacak şekilde altyapı oluşturulmalıdır.

24-) Covid19 ve depremin yaşanmasının ardından ülkemizde tarımın ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz. Verimli topraklarımızı imara açmamamız ve gereksiz imara açılan tarım alanlarının tekrar tarım arazisine dönüştürülmesini talep etmekteyiz.

Çiftçilerimiz maliyetlerin yüksek oluşundan üretimden hızlı bir şekilde vazgeçmekteler. Bahse konu maddeler de mutlaka iyileştirme yapılmalı, yoksa çiftçimizi tarlada tutamayacağız.

Bilgi ve takdirlerinize saygılarımla arz ederim. 25/05/2023

Bayram KONUŞ

19 Mayıs Ziraat Odası Başkanı